Opis działalności
Katedra Dyrygentury Chóralnej działająca w Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu ma już swoją ponad 50-letnią tradycję. Wcześniej nosiła ona nazwy Katedry Dyrygentury (mając charakter międzywydziałowy) oraz Katedry Prowadzenia Zespołów Wokalnych i Wokalno-Instrumentalnych, a także Katedry Chóralistyki i Prowadzenia Zespołów. Jednostka skupia przede wszystkim wysokiej klasy specjalistów w dziedzinie dyrygentury chóralnej, a także pianistów akompaniujących na zajęciach dyrygowania i dyrygentury chóralnej.
Kierownikami Katedry byli kolejno: prof. Adam Kopyciński, prof. Jerzy Zabłocki, prof. Stanisław Krukowski, prof. Maria Oraczewska-Skorek, prof. Zofia Urbanyi-Krasnodębska, prof. AM Halina Bobrowicz i prof. dr hab. Helena Tomaszek-Plewa. Od października 2020 roku funkcję kierownika jednostki pełni prof. dr hab. Jolanta Szybalska-Matczak.
Naukowa i artystyczna aktywność członków Katedry pozwala na realizację badań w szerokim obszarze chóralistyki, począwszy od problematyki prowadzenia chórów dziecięcych, poprzez zespoły młodzieżowe, akademickie, senioralne, zespoły instrumentalne, aż po chóry zawodowe. W ramach działań naukowych Katedry organizowane są takie wydarzenia jak Ogólnopolska Konferencja „Praca z chórem dziecięcym” (kierownictwo – dr hab. Małgorzata Podzielny), czy Ogólnopolska Konferencja „Chór wczoraj, dziś, jutro” (kierownictwo – dr hab. Agnieszka Franków-Żelazny, prof. AMKL) tworzona we współpracy z Narodowym Forum Muzyki. Efektem wymiany zawodowych doświadczeń chórmistrzów są publikacje poświęcone m.in. metodyce pracy z zespołami różnego typu: Praca z chórem dziecięcym tom I (red. nauk. Małgorzata Podzielny); Kształtowanie postawy artystycznej młodego chórzysty (autor Małgorzata Podzielny); Współczesna chóralistyka – wartości, konteksty, perspektywy (red. nauk. Agnieszka Franków-Żelazny).
Wydarzeniem o wysokim prestiżu jest ośmiokrotnie już realizowany przez Katedrę Międzynarodowy Turniej Dyrygentury Chóralnej W STRONĘ POLIFONII, którego pierwsza edycja miała miejsce w roku 1991. Naczelną ideą tego konkursu było – według słów jego inicjatorki prof. Zofii Urbanyi-Krasnodębskiej – stworzenie muzycznego pomostu między młodymi chórmistrzami Wschodniej i Zachodniej Europy. Idea ta przyświeca organizatorom do dziś, jednak z zadowoleniem należy zauważyć, że ów „pomost” przekroczył już granice Europy, dając szansę rozwoju młodym adeptom chóralnej sztuki dyrygenckiej m.in. z Brazylii, Kanady, Izraela, Stanów Zjednoczonych, czy Tajwanu. Kierownikiem pierwszych dwóch edycji Turnieju była prof. Zofia Urbanyi-Krasnodębska, kolejnej - prof. dr hab. Alan Urbanek, a od czwartej edycji funkcję tę pełni prof. dr hab. Marta Kierska-Witczak.
W działalność artystyczną Katedry wpisuje się organizacja cyklicznych koncertów, takich jak: Koncerty Kolędowo-Karnawałowe, Koncerty Wielkopostne, „Estrada Absolwentów” (koordynator – prof. dr hab. Bogusława Orzechowska), czy Koncerty Dyplomowe, podczas których na scenie Sali Koncertowej AMKL lub w kościołach Dolnego Śląska prezentują się pedagodzy, studenci i absolwenci Wydziału Edukacji Muzycznej, Chóralistyki i Muzyki Kościelnej. Istotne miejsce w aktywności artystycznej zajmują projekty ogólnouczelniane, realizowane we współpracy z Wydziałem Instrumentalnym i Wydziałem Wokalnym, a także Katedrą Edukacji Muzycznej i Katedrą Kompozycji, dzięki którym studenci uczestniczą w wykonywaniu oper i dzieł oratoryjno-kantatowych, w koncertach o charakterze edukacyjnym oraz prawykonują utwory młodych kompozytorów wrocławskich. Do ważnych zadań Katedry należy również koordynacja pracy artystycznej trzech chórów – Chóru „Feichtinum”, Chóru im. Stanisława Krukowskiego, Chóru Kameralnego „Senza Rigore”, a także dwóch zespołów instrumentalnych – Orkiestry Smyczkowej Wydziału Edukacji Muzycznej, Chóralistyki i Muzyki Kościelnej oraz Zespołu Instrumentów Szkolnych. O wysokim poziomie zespołów świadczy liczba nagród zdobytych na konkursach krajowych i zagranicznych oraz zaproszenia do udziału w licznych festiwalach i projektach organizowanych przez instytucje pozauczelniane.
Poza działalnością naukową i artystyczną Katedra Dyrygentury Chóralnej wspiera proces kształcenia studentów realizujących zakresy związane z prowadzeniem zespołów. Wspomaga dydaktykę przez organizowanie warsztatów wokalnych i mistrzowskich lekcji dyrygenckich prowadzonych przez wybitnych artystów i pedagogów z kraju i zagranicy. O 2012 roku, z inicjatywy prof. dr hab. Heleny Tomaszek-Plewy, organizuje coroczne konkursy wydziałowe na najlepszą metodę pracy z dziecięcymi zespołami wokalnymi lub instrumentalnymi, w których studenci konfrontują swoje umiejętności, prowadząc próby m.in. z chórami wrocławskich szkół muzycznych. Ponadto sprawuje opiekę nad Chóralnym Kołem Naukowym Senza Rigore oraz Studenckim Kołem Artystyczno-Naukowym Wokalnej Muzyki Dawnej.
Warto podkreślić, że członkowie Katedry Dyrygentury Chórlanej prowadzą bogatą indywidualną działalność artystyczną w kraju i za granicą, udokumentowaną licznymi nagrodami i wyróżnieniami oraz nagraniami (szczegółowe informacje można znaleźć w notkach biograficznych, umieszczonych na stronie AMKL). Współpracują także z różnymi instytucjami kultury zarówno w zawodowym, jak i amatorskim ruchu muzycznym. Występują w charakterze jurorów ogólnopolskich i międzynarodowych konkursów chóralnych, ekspertów, konsultantów, prelegentów w konferencjach naukowych w kraju i za granicą oraz wykładowców w ramach programów stypendialnych takich jak: Erasmus +, CEEPUS i Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej. Ponadto są członkami rad programowych, naukowych oraz stowarzyszeń muzycznych.