Teresa Żylis-Gara (2003)
Wybitna polska sopranistka oraz pedagog, urodziła się w 1930 r. w Landwarowie koło Wilna, zmarła 28 sierpnia 2021 r. Po II wojnie światowej razem z rodziną przeprowadziła się do Łodzi. Początkowo uczyła się w gimnazjum ogólnokształcącym i jednocześnie w średniej szkole muzycznej – jej pierwszą nauczycielką śpiewu była Stefania Grabowska. W latach 1952-1957 studiowała w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Łodzi w klasie Olgi Olginy. Tytuł profesora sztuki otrzymała w 1999 r.
Wygrana na Ogólnopolskim Konkursie Młodych Wokalistów w Warszawie (1953) dała jej pierwszy angaż. W Operze Krakowskiej zadebiutowała jako Halka w Halce Stanisława Moniuszki w roku 1958. W tym samym roku zdobyła II nagrodę w Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w Tuluzie. Kolejny sukces, III nagroda na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w Monachium (1960) otworzył przed nią sceny niemieckich teatrów operowych, taki jak Oberhausen, Dortmundz i Düsseldorf. Prawdziwym przełomem w jej karierze były występy w Paryżu w 1966 r. oraz na Festiwalu Mozartowskim w Salzburgu w 1968 r. W 1968 r. zadebiutowała w słynnej londyńskiej Covent Garden, a od 1969 r. - przez szesnaście sezonów - wykonywała szereg wielkich, pierwszoplanowych partii operowych w Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Jednocześnie występowała gościnnie na najsłynniejszych scenach operowych w Europie, w tym w mediolańskiej La Scali.
Repertuar Teresy Żylis-Gara był ogromny i obejmował aż 24 wielkie role w operach m.in. Giuseppe Verdiego, Ryszarda Straussa, Giacomo Pucciniego i Wolfganga Amadeusza Mozarta. Jej partnerami na scenie byli najwięksci artyści scen operowych, jak Carlo Bergonzi, Franco Corelli, Placido Domingo, Mikołaj Giaurow, Sherrilll Milnes, Luciano Pavarotti, Jon Vickers i wielu innych. Wykonywała również repertuar pieśniarski, a ze szczególnym upodobaniem prezentowała muzykę kompozytorów polskich. Żylis-Gara mieszkająca od 1980 r. do 2021 r. w Monako, była częstym gościem międzynarodowych konkursów i kursów wokalnych organizowanych na całym świecie.
Nagrywała dla renomowanych wytwórni płytowych, takich jak: Deutsche Grammophon, EMI, Harmonia Mundi, Erato czy Polskie Nagrania „Muza”. Jej nagrania obejmują wielkie dzieła operowe (m.in. Don Giovanni W. A. Mozarta, Le Roi Arthus E. Chaussona, Ariadne auf Naxos R. Straussa), muzykę oratoryjną (Pasja wg św. Mateusza J. S. Bacha, Requiem A. Dvořáka, Messa da Requiem G. Verdiego), a także pieśni F. Chopina, S. Moniuszki i E. Lalo. W uznaniu swojej działalności artystycznej otrzymała wiele nagród i wyróżnień. Otrzymała m.in. Krzyż Komandorski (2000) oraz Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2011), Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005), Order Oficerski Legii Honorowej Republiki Francuskiej (2012). Została również wyróżniona tytułem Honorowej Obywatelki Miasta Łodzi (2020).
W uznaniu jej wybitnego wkładu w rozwój światowej wokalistyki oraz działalności na rzecz promocji muzyki polskiej, Senat Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu przyznał artystce w roku 2003 zaszczytną godność Doktora Honoris Causa.