Studenci kompozycji pozazdrościli studentom teorii muzyki i tak jak oni postanowili wyruszyć na poszukiwanie wieloznaczności dźwięku – rzecz jasna we właściwy sobie, kompozytorski sposób. Co odkryli? To ukażą ich utwory, które za chwilę usłyszymy.

Jednak, zanim jeszcze zabrzmi muzyka, możemy już teraz zauważyć dwa wyróżniające się w programie koncertu rodzaje dźwiękowej wieloznaczności. Pierwszy jest dość oczywisty i zachodzi wtedy, gdy kompozytor lub kompozytorka prezentuje słuchaczowi więcej niż jeden utwór. W ramach obu naszych koncertów taka sytuacja ma miejsce aż trzykrotnie – w przypadku Agaty Zemli, Jana Załęckiego i Jakuba Fornagla – i za każdym razem wszystkie produkcje jednego twórcy prezentowane są obok siebie, dzięki czemu uzyskujemy naoczny (a w zasadzie „nauszny”) dowód różnorodności znaczeń, jakie dźwięk może przybrać w  kompozytorskim umyśle. Drugi rodzaj wieloznaczności, obecny u wszystkich autorów i autorek, zamyka się w dobrze znanym dylemacie: czy to treść wynika z muzyki, czy też muzyka z treści? Część twórców opowiedziała się po jednej, cześć po drugiej stronie, a powstałe w ten sposób dwa obozy odzwierciedlają kolejno programy obu koncertów. Pierwszemu z nich, „muzycznemu” (bo z samej muzyki czerpiącemu inspirację), oddamy głos właśnie dzisiejszego wieczoru.

Koncert rozpocznie kwartet smyczkowy O Strachu, co ma wielkie oczy Darii Kuziak, do którego powstania pierwotnym bodźcem były kwartety Giacinto Scelsi'ego – a zatem muzyka innego kompozytora. Rzecz ma się tu więc inaczej niż w przypadku następującego po nim trzy po trzy Magdaleny Gorwy na trzy akordeony, opartego na autorskiej idei brzmieniowej kakofonii utworzonej z trzech wewnętrznie uporządkowanych partii instrumentalnych. W ten sposób obie początkowe kompozycje symbolicznie wytyczają drogę wszystkim pozostałym.

Dwa kolejne utwory podążają za przykładem O Strachu…, choć wyrastają z radykalnie odmiennych tradycji. Podczas gdy Wariacje na temat W. A. Mozarta na fortepian Tymoteusza Lasika stanowią hołd dla twórczości klasycznego Mistrza, to Night before Christmas na 6 wiolonczel, warstwę elektroakustyczną i akcesoria Krzysztofa Raua odwołuje się m.in. do płyt Merzbow - Pulse Demon oraz The Caretaker - Everything at the End of Time. Jednakże każdy z nich, podobnie jak kwartet Darii Kuziak, łączy wyraźna i uświadomiona inspiracja dziełami innych twórców.

Natomiast Jakub Fornagiel, którego trzy kompozycje zwieńczą dzisiejszy koncert, źródeł swojego natchnienia szukał gdzie indziej. I znalazł je zarówno w pociągu z Katowic do Wrocławia (Elektrony na kwartet smyczkowy), jak i podczas improwizacji fortepianowych, których efektem jest Pięć zagadek na fortepian oraz Muzyka czyścowa na siedem instrumentów.  Różne obsady, różne formy, ale jedno pozostaje wspólne – u podstawy leżą własne, czysto muzyczne obserwacje, na których, tak jak w trzy po trzy Magdaleny Gorwy, opiera się całość utworu.

W imieniu zarządu Koła Naukowo-Artystycznego Kompozycji i Teorii Muzyki chciałbym Państwu życzyć niezapomnianych wrażeń podczas obcowania z bogactwem dźwiękowej wieloznaczności.

Jan Bielak

 

Daria Kuziak – O Strachu, co miewa wielkie oczy, 7’

• Studentka pierwszego roku studiów magisterskich w klasie prof. Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil. Z racji pochodzenia, od najmłodszych lat silnie związana z kulturą łemkowską, a zwłaszcza z muzyką tej grupy etnicznej. Od ośmiu lat jest członkinią łemkowskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Kyczera” , z którym koncertuje w Polsce i za granicą. Oprócz muzyki i folkloru interesuje się również mediami, reklamą oraz kształtowaniem wizerunku osób i firm. To stało się motywacją do podjęcia studiów na kierunku komunikacja wizerunkowa w Uniwersytecie Wrocławskim, które ukończyła w ubiegłym roku.
• Strach jest więc naszym wiernym towarzyszem – czasami boimy się pająków i drapieżnych zwierząt, innym razem zaś uczuć, zaangażowania i przyszłości. Niekiedy też sami nie wiemy czego się boimy, ale nie jesteśmy w stanie przezwyciężyć Strachu. Kwartet smyczkowy O Strachu, co miewa wielkie oczy opowiada o sytuacji, w której nasze lęki wzrastają do rangi tych, których nie da się przezwyciężyć, po to tylko by chwilę później okazać się bardzo błahymi. W utworze licznie wykorzystane zostały odchylenia mikrotonowe, dźwięki synonimiczne i inne rozszerzone techniki gry. Początkową inspiracją do stworzenia utworu były kwartety smyczkowe Giacinto Scelsi'ego, który uważał dźwięk za środek i cel sam w sobie.
• Wykonanie: 

Dominika Cecot - skrzypce I
Daniel Mickiewicz - skrzypce II
Martyna Taranek - altówka
Paulina Kulus - wiolonczela

 

Magdalena Gorwa – trzy po trzy, 10’ 

• Magdalena Gorwa – studentka kompozycji piątego roku w klasie dra hab. Cezarego Duchnowskiego i dra hab. Pawła Hendricha. Według magazynu NOTES.NA.6.TYGODNI skomponowała muzykę w systemie Dolby Atmos do filmu, którego wcześniej nie widziała. W Glissando można przeczytać, że pomimo spójności brzmieniowej i przejrzystości dramaturgicznej jej akademicka grzeczność i poprawność hamują wszelki estetyczny ekstremizm. Natomiast w ósmej odsłonie Canti Spazializzati jest informacja, że Magdalena Gorwa to kompozytorka eksperymentująca z nowymi środkami wyrazu muzyki elektronicznej i nowych mediów.
• trzy po trzy to utwór segmentowy. Przeplatają się w nim fragmenty ściśle zdeterminowane pod względem wysokościowym i metrorytmicznym z fragmentami quasi aleatorycznymi, które dają swobodę wykonawcom w wyborze kolejności grania poszczególnych struktur, a także czasu trwania dźwięków. Tytuł nawiązuje do trzech instrumentalistów. Każdy z nich ma przyporządkowany własny, ściśle określony system dźwiękowy. I choć razem tworzą kakofonie, to jednak osobno rzecz ma się zupełnie inaczej…
• Wykonanie: 

Dominik Szauer - akordeon
Przemysław Dziergas - akordeon
Dominik Bezkorowajny - akordeon

 

Tymoteusz Lasik – Wariacje na temat W. A. Mozarta, 9’ 

• Tymoteusz Lasik – swoją przygodę z muzyką rozpoczął od gry na flecie. Później, w okresie młodzieńczym, opanował także grę na gitarze basowej. Wraz z zainteresowaniem muzyką rockową zaczął tworzyć własne utwory w tym stylu. W wieku 16 lat w kręgu jego inspiracji znalazła się muzyka klasyczna i gra na fortepianie, wtedy też postanowił zdawać na studia muzyczne. Ukończył edukację artystyczną w zakresie sztuki muzycznej  w Filii UMFC w Białymstoku, a także śpiew solowy PSM II st. im. I. J. Paderewskiego tamże. Od 2019 student Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu w klasie kompozycji prof. Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil. W swoich utworach nawiązuje do bliskiej mu muzyki dawnej i ludowej oraz chętnie wykorzystuje środki muzyczne wywołujące stan kontemplacyjny.
• Kompozytor o utworze: „Wariacje na temat z II części Koncertu fortepianowego D-dur KV537 W. A. Mozarta skomponowałem podczas pierwszego roku studiów. Jest to utwór w stylu neoklasycznym – na tym etapie jeszcze nie poszukiwałem nowoczesnych brzmień, lecz rozwijałem swój warsztat formalny za pomocą bliskich mi klasycznych środków harmonicznych. Spośród 8 wariacji wraz z finałem najbardziej wyróżnia się wariacja nr 4. Jej statyczna, repetytywna rytmika oraz diatoniczny, kontemplacyjny język harmoniczny nadają jej nowoczesnego charakteru. Utwór powstał z mojego zamiłowania do pięknej, melodyjnej, inspirującej i uporządkowanej muzyki W. A. Mozarta, dzięki której zacząłem swoją przygodę z muzyką poważną”.
• Wykonanie:

Rozalia Kierc – fortepian

 

Krzysztof Rau – Night before Christmas, 7’

• Krzysztof Rau – absolwent i doktorant Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu w klasie dr hab. Agaty Zubel-Moc i dra Marcina Rupocińskiego, magister sztuki. Uczestniczył w warsztatach i lekcjach mistrzowskich m.in. z Ondrejem Adamkiem, Martą Ptaszyńską, Mauricio Sotelo, Johannesem Kreidlerem, Marcinem Stańczykiem czy Conrado Xalabarderem. Jego utwory wykonywane były w kraju i zagranicą, m.in. w Szwecji, Belgii i Holandii, na różnych międzynarodowych festiwalach, w tym podczas Saxå Kammarmusikfestival, Klarafestival, Wonderfell, Musica Electronica Nova. Jest stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Brał udział w międzynarodowym projekcie Music Master of Air, organizowanym przez European Festivals Association i współorganizowanym przez Narodowe Forum Muzyki, oraz w wielu przedsięwzięciach teatralnych i audiowizualnych realizowanych na Akademii Sztuk Teatralnych we Wrocławiu, a także Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu.
• Utwór przeznaczony jest na 6 wiolonczel, warstwę elektroakustyczną i akcesoria. Inspiracją do jego powstania są dwie ulubione płyty (Merzbow - Pulse Demon oraz The Caretaker - Everything at the End of Time), a także inne dzieła kultury. 
• Wykonanie:

Krzysztof Rau – live electronics, wiolonczele

 

Jakub Fornagiel – Pięć zagadek, 5’ 

• Jakub Fornagiel – student pierwszego roku kompozycji w klasie prof. dra hab. Marcina Bortnowskiego. Ukończył fortepian w Zespole Szkół Muzycznych w Legnicy. Pierwsze próby kompozytorskie podejmował już w dzieciństwie, ale poważnie zaczął myśleć o kompozycji dopiero w wieku licealnym. Stale poszukuje nowych brzmień i doznań muzycznych, choć równie istotna jest dla niego estetyka i przekaz utworu. Jego ulubieni kompozytorzy to Chopin, Debussy i Beethoven.
• Kompozytor o utworze: "Pięć zagadek to utwór na fortepian. Jego początkowy motyw uzyskałem improwizując podczas przygotowywania zadania na harmonię praktyczną. Okazał się on dla mnie na tyle interesujący, że postanowiłem skomponować na nim politonalny utwór. A ponieważ utwór ten ostatecznie uzyskał pięć części, które brzmią dość tajemniczo, zatytułowałem go Pięć zagadek”.
• Wykonanie:

Karol Knapiński - fortepian

 

Jakub Fornagiel – Elektrony, 7’ 

• Kompozytor o utworze: "Elektrony to mój drugi kwartet smyczkowy. Tytuł stanowi luźne nawiązanie do początkowego motywu, który skojarzył mi się właśnie z elektronami. Utwór opiera się na dwóch zupełnie ze sobą skontrastowanych myślach, które występują w różnych postaciach. Na koniec są one zestawiane obok siebie, a nawet nakładają się na siebie. Oba tematy wymyśliłem wracając pociągiem z Katowic do Wrocławia”.
• Wykonanie:

Aleksandra Głuch - I skrzypce
Ewelina Korczakowska - II skrzypce
Maria Stugiewicz - altówka
Gabriela Skowronek - wiolonczela

 

Jakub Fornagiel – Muzyka czyśćcowa, 6’ 

• Kompozytor o utworze: „Bardzo nietypowy skład tego septetu (flet, klarnet, obój, fagot, altówka, kontrabas, wibrafon) odpowiada jego bardzo nietypowemu charakterowi. Podczas improwizacji fortepianowych odkryłem, jak intrygująco brzmią kwinty i ich przewroty w stosunku półtonu. Na tej obserwacji oparłem cały utwór, zbudowany symetrycznie z kilku myśli głównych. Niestandardowa obsada ma oddać atmosferę tajemniczości, niepewności, a nawet dramatyzmu, którą skojarzyłem z czyśćcem”.
• Wykonanie:

Anna Gonciarz - flet
Dąbrówka Dąbrowska - obój
Adrianna Kondracka - klarnet
Maria Drużyłowska - fagot
Maria Stugiewicz - altówka
Ewa Michałków - wibrafon
Tomasz Klin - kontrabas
Aleks Rudyk - dyrygent