dr hab. Bassem Akiki 

Urodzony w Libanie, polsko-libański dyrygent, kompozytor i doktor sztuki, wykładowca Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu i Collegium Civitas w Warszawie, współpracuje z wieloma orkiestrami i teatrami muzycznymi na świecie.

Bassem Akiki studiował filozofię na Lebanese International University w Bejrucie. Ukończył z wyróżnieniem dyrygenturę chóralną w Akademii Muzycznej Krakowie w klasie prof. Stanisława Krawczyńskiego, a z wynikiem celującym dyrygenturę symfoniczno-operową w Akademii Muzycznej we Wrocławiu w klasie prof. Marka Pijarowskiego. Wykształcenie w dziedzinie filozofii pozwoliły Bassemowi Akiki na przeanalizowanie związków filozofii z muzyką. Po przygotowaniu pracy magisterskiej, traktującej o relacji pomiędzy Richardem Wagnerem, Fryderykiem Nietzsche a Richardem Straussem, dyrygent przygotował i obronił rozprawę doktorską pt. "Antropocentryzm i teocentryzm w muzyce XXI wieku na przykładzie opery Petera Eötvösa Angels in America" na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Opera ta została wykonana po raz pierwszy w Polsce właśnie pod jego batutą, w ramach Festiwalu Opery Współczesnej w październiku 2012 roku we Wrocławiu. Muzyczne zainteresowania Bassema Akiki skupiają się wokół muzyki Zachodu i Wschodu, których wzajemne wpływy stanowiły temat wykładów jakie artysta wygłosił w latach 2007-2009 w Uniwerytecie im. Phillipsa w Marburgu (Niemcy). Prowadził także wiele kursów mistrzowskich między innymi w Queen Elisabeth Music Chapel w Waterloo, w Akademii Operowej przy Operze Królewskiej La Monnaie w Brukseli i w Swarthmore College w Stanach Zjednoczonych.

Bassem Akiki zadebiutował w wieku 24 lat, prowadząc przedstawienie „Traviata” G. Verdiego z zespołem Opery Wrocławskiej, gdzie do 2013 roku był dyrygentem, a od 2013 roku rozpoczął indywidualną karierę artystyczną przygotowaniem premiery „Jolanta” P. Czajkowskiego i „Zamek Sinobrodego” B. Bartóka w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej w Warszawie, gdzie pierwszy premierowy spektakl poprowadził Valery Giergiev, a drugim pokierował Bassem Akiki. Artysta posiada bogaty repertuar symfoniczny oraz dyryguje takimi dziełami operowymi jak: „Così fan tutte”, „Don Giovanni”, „Czarodziejski flet” W.A. Mozarta; „Traviata”, „Rigoletto”, „Falstaff”, „Nabucco” G. Verdiego; „Carmen” G. Bizeta; „Kobieta bez cienia”, „Kawaler srebrnej róży” R. Straussa; „Opowieści Hoffmanna” J. Offenbacha; „Cyganeria”, „Turandot” G. Pucciniego; „Borys Godunow” M. Musorgskiego; „Matka czarnoskrzydłych snów” H. Kulenty, „La libertà chiama la libertà” E. Knapika.

Poza klasycznym repertuarem Bassem Akiki przygotowuje i dyryguje światowymi premierami dzieł współczesnych kompozytorów. W 2012 roku przygotował i poprowadził światową prapremierę opery „Slow man” N. Lens/J. M Coetzee w Teatrze Wielkim w Poznaniu. W 2014 roku zadebiutował w Teatrze La Monnaie w Brukseli przygotowując premierę spektaklu „Shell Shock” N. Lens/N.Cave, wykonanym w 2018 roku z orkiestrą Philharmonie de Radio France w Philharmonie de Parie podczas światowych obchodów 100 lecia zakończenia I wojny światowej. W lutym 2015 roku przygotował i poprowadził w brukselskim królewskim teatrze operowym światową premierę opery „Medúlla” z muzyką Björk, a w 2019 roku odbyła się premiera spektaklu „Frankenstein” M. Grey w opracowaniu muzycznym Bassema Akiki. Rozwój kariery przyniósł poszerzenie repertuaru o kolejne nagradzane spektakle: „Romeo i Julia” Ch. Gounoda – Złota maska za najlepszy spektakl operowy w 2017 roku w woj. Śląskim.

Bassem Akiki jest gościnnym dyrygentem w teatrach operowych i filharmoniach w Polsce (Teatr Wielki Opera Narodowa w Warszawie, Sinfonia Varsovia, Narodowe Forum Muzyki NFM we Wrocławiu, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach, Opera i Filharmonia Podlaska w Białymstoku, Filharmonia w Szczecinie, w Łodzi i  inne) i na świecie (Opera Królewska La Monnaie w Brukseli, Chamber Orchestra of Philadelphia, Filharmonia w Paryżu, sala koncertowa Konzerthaus w Wiedniu, Opera w Amsterdamie, Teatry w Madrycie oraz w Urugwaju).

Od stycznia 2016 roku do stycznia 2020 zajmował stanowisko dyrektora artystycznego Festiwalu Noworocznego NFM we Wrocławiu. W 2016 roku został nominowany do najważniejszej operowej nagrody International Opera Awards 2016 w kategorii „Najlepszy dyrygent młodego pokolenia”. W latach 2018–2019 był dyrektorem artystycznym w Operze Śląskiej w Bytomiu. Podczas pracy w Operze Śląskiej został laureatem XII Teatralnych Nagród Muzycznych im. Jana Kiepury w 2018 roku w kategorii najlepszy dyrygent.

W 2020 roku Fryderyka w kategorii najwybitniejsze nagranie muzyki polskiej oraz Album Roku Muzyka Symfoniczna otrzymała płyta 100 NA 100. MUZYCZNE DEKADY WOLNOŚCI z utworami nagranymi m.in. pod kierownictwem i batutą Bassema Akiki.

W latach 2020-2022 pełnił funkcję dyrektora muzycznego Opery Wrocławskiej.

Prawykonanie kompozycji Bassema Akiki "Huis Clos – piekło to inni" odbyło się w dniu 27 sierpnia 2020 r. na XX Festiwalu Sinfonia Varsovia Swojemu Miastu w Warszawie. Po sukcesie tego utworu Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie zamówiła „Huis Clos II – jeszcze w piekle”, a prawykonanie odbyło się w studio koncertowym im. W. Lutosławskiego w Warszawie 17 października 2021 r. Prapremiera pierwszej opery Bassema Akiki pt. „Amor Fati” na zamówienie Opery Królewskiej La Monnaie odbędzie się w 2024 r. w Brukseli.

fot. K. Bork

E-mail: bassem.akiki@amkl.edu.pl