prof. dr hab. Andrzej Kosendiak
Prof. dr hab. Andrzej Kosendiak
Dyrygent i pedagog, jeden z najaktywniejszych muzyków i organizatorów życia muzycznego w Polsce. Jest absolwentem Wydziału Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki Akademii Muzycznej we Wrocławiu. W latach 2001-2009 pełnił tam funkcję kierownika Międzywydziałowej Pracowni Muzyki Dawnej, w 2013 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego; w latach 2014-2016 wykładał w Akademii Muzycznej w Gdańsku, w 2021r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał mu tytuł profesora. Obecnie pracuje na swojej macierzystej uczelni. W 2005 r. został dyrektorem Filharmonii Wrocławskiej i Międzynarodowego Festiwalu Wratislavia Cantans – doprowadził do zmiany oblicza obydwu tych instytucji oraz do przekształcenia ich w Narodowe Forum Muzyki. Otwarcie nowej siedziby Narodowego Forum Muzyki, która powstała dzięki jego inicjatywie i staraniom, zostało nagrodzone Koryfeuszem Muzyki Polskiej 2016 w kategorii Wydarzenie Roku. Andrzej Kosendiak pełnił przez trzy kadencje funkcję przewodniczącego Zarządu Zrzeszenia Filharmonii Polskich, był wiceprzewodniczącym Rady ds. Instytucji Artystycznych przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2016-2019), był członkiem Rady Programowej ds. muzyki Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca, a od 2021 r. jest członkiem Rady Uczelni Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.
Jako dyrektor Filharmonii Wrocławskiej powołał do życia nowe zespoły artystyczne, m.in. Chór NFM, Wrocławską Orkiestrę Barokową i Chór Chłopięcy NFM, zainicjował również Leo Festiwal i Forum Musicum. Ponadto był jednym ze współtwórców miesięcznika „Muzyka w Mieście”, wydawanego w latach 2012–2018 przez Narodowe Forum Muzyki. Szczególnym zainteresowaniem dyrygenta cieszy się muzyka dawna. W 1985 r. założył zespół Collegio di Musica Sacra, a w 2013 – Wrocław Baroque Ensemble, którego jest kierownikiem artystycznym.
Andrzej Kosendiak regularnie dyryguje zespołami filharmonicznymi w Polsce i poza jej granicami. Występował w wielu krajach Europy, Stanach Zjednoczonych (m.in. współpracował z University of North Carolina w Chapel Hill) i w Chinach.
Jest niezwykle aktywny w dziedzinie edukacji. W latach 1990–2000 pełnił funkcję wizytatora Centrum Edukacji Artystycznej, a w latach 2000–2001 był dyrektorem Departamentu Programowania i Nadzoru Szkolnictwa Artystycznego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zapoczątkował takie projekty edukacyjne jak Śpiewający Wrocław, Śpiewająca Polska, międzynarodowe spotkania chórów Singing Europe, Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato. Dzięki jego wsparciu powstały: Polski Narodowy Chór Młodzieżowy, Akademia Chóralna, Akademia Muzyki Dawnej (coroczny festiwal łączący kursy mistrzowskie z koncertami), Akademia Orkiestrowa (przygotowująca muzyków do pracy w profesjonalnych zespołach), a także Centrum Edukacyjne NFM. Był pomysłodawcą programu Musica polonica rediviva, którego założeniem jest wykonywanie muzyki polskiej przez młodych artystów na całym świecie przy wsparciu konserwatoriów i festiwali (do tej pory program zrealizowano we współpracy z Koninklijk Conservatorium w Hadze, Conservatorio di Musica Luca Marenzio w Brescii i Conservatorio Superior de Música de Aragón w Saragossie).
Artysta zainicjował także cykle wydawnictw płytowych 1000 lat muzyki we Wrocławiu oraz Witold Lutosławski. Opera omnia. Dzięki jego staraniom realizowany jest wspólny projekt fonograficzny Paula McCreesha i Chóru NFM, obejmujący nagrania wielkich dzieł oratoryjnych. Dotychczas wydane albumy zdobyły dwukrotnie BBC Music Magazine Award, Diapason d’Or oraz Editor’s Choice magazynu „Gramophone”.
Nagrał nieznane dotąd dzieła z Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu i biblioteki w Strasburgu (Wrocławska Nagroda Muzyczna – Wydarzenie Muzyczne Roku 2000 za album Musica da Chiesa), kompozycje Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego (Wrocławska Nagroda Muzyczna 2013), Bartłomieja Pękiela i Marcina Mielczewskiego; większość z tych nagrań była nominowana do nagrody Fryderyk, a w 2019 r. zdobyła ją płyta Mielczewski II (Album Roku – Muzyka Dawna).
W 2018 r. ukazała się płyta z Widmami Stanisława Moniuszki pod dyrekcją Andrzeja Kosendiaka – nagrana przez wybitnych śpiewaków i aktorów, Chór NFM i Wrocławską Orkiestrę Barokową; otrzymała Fryderyka 2019 (Album Roku – Muzyka Chóralna, Oratoryjna i Operowa). Albumy A.M. Bononcini: La decollazione di San Giovanni Battista Wrocławskiej Orkiestry Barokowej oraz Mikołaj Zieleński: Offertoria et communiones totius anni Wrocław Baroque Ensamble – oba zrealizowane pod batutą dyrektora Narodowego Forum Muzyki – były nominowane w kategorii Baroque Vocal do International Classical Music Awards kolejno w 2020 i 2021 r. W ostatnim czasie zostały wydane następne albumy z muzyką staropolską – z kompozycjami Stanisława Sylwestra Szarzyńskiego, Mikołaja Zieleńskiego i Jacka Różyckiego. Wydawnictwo z kompozycjami Zieleńskiego zostało nagrodzone Fryderykiem 2021 (Album Roku – Muzyka Dawna).
Andrzej Kosendiak otrzymał wiele nagród i wyróżnień, m.in.: Tulipany Narodowego Dnia Życia w kategorii Inicjatywa Społeczna (2011) za projekt Pośpiewaj mi mamo, pośpiewaj mi tato, Nagrodę Prezydenta Wrocławia (2016), Dolnośląski Klucz Sukcesu w kategorii Największa Osobowość w Promocji Regionu (2016), nagrody Radia Wrocław Kultura – Emocje w kategoriach Osobowość Sezonu Kulturalnego (2017) i Muzyka Klasyczna (2018), Austriacki Krzyż Honorowy I Klasy za Zasługi w Nauce i Sztuce (2018), Diament Wrocławia (2018), Złotą Odznakę Honorową Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2018), nagrodę Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola za działalność na rzecz integracji środowiska akademickiego (2019) oraz Złotą Odznakę Honorową Wrocławia „Wrocław z wdzięcznością – Wratislavia grato animo” (2020).
fot. Łukasz Rajchert
Kontakt: andrzej.kosendiak@amkl.edu.pl