Artykuł: Balans między uczelnią a pracą – jak pogodzić studia z karierą

Balans między uczelnią a pracą – jak pogodzić studia z karierą?

Pogląd, że pierwsze zawodowe kroki powinny następować dopiero po odebraniu dyplomu, coraz częściej ustępuje miejsca innemu podejściu. Wielu studentów decyduje się dziś na równoległe angażowanie w pracę i kształcenie akademickie. Takie rozwiązanie przestaje być utożsamiane z koniecznością lub rezygnacją z jednej ze ścieżek. Coraz częściej kojarzy się z samodzielnością i odpowiedzialnym podejściem do własnej przyszłości, kształtowanej na własnych zasadach. Połączenie zajęć na uczelni z obowiązkami zawodowymi wymaga dobrej struktury dnia i sporej determinacji, a to pozwala szybciej przenieść wiedzę z sali wykładowej na grunt codziennej praktyki. Dzięki temu wiele zagadnień staje się bardziej zrozumiałych i osadzonych w realiach zawodowych. Obecnie pytanie nie dotyczy już tego, czy pogodzenie nauki z pracą jest możliwe, ale częściej pojawia się kwestia, jak zaplanować każdy dzień tak, aby codzienne wybory wspierały rozwój kompetencji i prowadziły do bardziej przemyślanych decyzji zawodowych.

Z uczelni na rynek pracy – nowy etap, nowe wyzwania

Ósme wydanie raportu EUROSTUDENT pokazuje wyraźnie, że godzenie nauki z zatrudnieniem stało się trwałym elementem studenckiej rzeczywistości w Polsce. Z danych wynika, że niemal sześciu na dziesięciu respondentów podjęło w poprzednim roku akademickim pracę zarobkową. Coraz rzadziej ogranicza się ona do dorywczych zleceń, rośnie popularność pełnoetatowych stanowisk oraz programów stażowych. Taka ścieżka pozwala nie tylko poznać mechanizmy funkcjonowania rynku pracy, ale także rozwijać kompetencje potrzebne w zawodowym życiu po zakończeniu studiów. W wielu przypadkach motywacją nie jest już jedynie chęć dorobienia do domowego budżetu, decyzja o podjęciu pracy staje się wyrazem chęci usamodzielnienia i świadomego przygotowania do przyszłych ról zawodowych. Obecne oczekiwania pracodawców wykraczają poza zakres wiedzy akademickiej, istotna okazuje się znajomość warunków danej branży oraz umiejętność odnalezienia się w jej codziennych rytmach. 

Praca i studia? Elastyczne rozwiązania dla pracujących studentów

Coraz częściej szkoły wyższe dostosowują swoją ofertę do zmieniających się potrzeb studentów, zapewniając większą elastyczność w organizacji zajęć. Obok studiów stacjonarnych, dostępnych od poniedziałku do piątku, wiele kierunków można realizować w trybie niestacjonarnym. Ten format, z zajęciami odbywającymi się w cyklach weekendowych, zyskuje popularność wśród osób aktywnych zawodowo lub posiadających inne zobowiązania poza uczelnią. Umożliwia on rozwój akademicki bez przerywania dotychczasowych aktywności i zmian w codziennym rytmie życia.

Czym różnią się studia stacjonarne od niestacjonarnych?

  • Harmonogram studiów – studenci dzienni uczestniczą w zajęciach rozłożonych na dni powszednie. Natomiast osoby studiujące zaocznie spotykają się na uczelni przeważnie w weekendy, zwykle co dwa tygodnie, w ramach intensywnych bloków wykładów i ćwiczeń.
  • Nauka własna – forma niestacjonarna wymaga od studentów większej samodzielności. Skuteczność nauki między zjazdami zależy od ich zaangażowania i umiejętności zarządzania czasem. Studenci trybu dziennego mają stały kontakt z wykładowcami i częściej pracują nad materiałem podczas zajęć.
  • Charakterystyka studentów – studia zaoczne wybierają przeważnie osoby aktywne zawodowo, pragnące równolegle rozwijać swoje kompetencje. Studenci trybu dziennego skupiają się przede wszystkim na nauce jako swoim głównym zajęciu w ciągu tygodnia.
  • Aktywność na uczelni – studiujący w trybie dziennym częściej angażują się w inicjatywy organizowane przez uczelnię, takie jak prace samorządów, kół naukowych czy wydarzenia kulturalne. Studenci zaoczni, ze względu na pracę i inne obowiązki, rzadziej mają taką możliwość.

Studia niestacjonarne to atrakcyjna opcja dla osób pragnących połączyć edukację z życiem zawodowym. Umożliwiają one natychmiastowe wykorzystanie przyswajanej wiedzy w pracy, a to przekłada się na głębsze zrozumienie omawianych zagadnień i wykorzystanie ich w praktyce. Codzienne wyzwania zawodowe inspirują studentów do formułowania precyzyjnych pytań podczas zajęć, a zdobywane doświadczenie skutecznie rozwija zdolność analitycznego myślenia. Z czasem, studenci zyskują większą pewność siebie w podejmowaniu decyzji i z łatwością odnajdują się w swojej dziedzinie.

Jak praca w trakcie studiów buduje twój zawodowy sukces?

Połączenie edukacji z obowiązkami zawodowymi to wysoce skuteczny sposób na rozwijanie kompetencji miękkich oraz zdolności organizacyjnych. Codzienne przemieszczanie się między środowiskiem akademickim a środowiskiem pracy przyspiesza adaptację do nowych wyzwań. Pozwala również na udoskonalenie umiejętności komunikacyjnych i efektywnej współpracy. Łącząc te dwa obszary, studenci szybciej identyfikują oczekiwania rozmówców, precyzyjnie dostosowują ton i styl wypowiedzi oraz klarownie i przekonująco przedstawiają własne propozycje.

Zestawienie rozważań teoretycznych z codziennymi zadaniami zawodowymi sprzyja wieloaspektowemu spojrzeniu na problemy, pobudzając zdolność analitycznego myślenia i rozbudzając inwencję twórczą. Młode osoby, które równolegle studiują i pracują, szybciej przyswajają nowe informacje oraz wykazują większą elastyczność wobec zmian. Sprawniej także radzą sobie z presją wynikającą z krótkich terminów czy nieoczekiwanych sytuacji. Te postawy, określane mianem kompetencji przyszłości, zyskują na znaczeniu niezależnie od branży, to dzięki nim kandydat wyróżnia się w oczach potencjalnych pracodawców.

Odkrywanie własnego potencjału

Codzienne funkcjonowanie w środowisku pracy pozwala znacznie lepiej uchwycić, czego rzeczywiście oczekują przełożeni i które umiejętności przesądzają o sprawnym działaniu w określonej branży. Bezpośrednie obserwowanie doświadczonych współpracowników, wspólna realizacja zadań czy rozmowy z osobą koordynującą działania zespołu sprzyjają odkrywaniu własnych nawyków i naturalnych reakcji w sytuacjach zawodowych. W ten sposób studenci zyskują bardziej wyrazisty obraz swoich predyspozycji. Dostrzegają, w jakich obszarach działają z większą swobodą, które cechy pomagają im lepiej odnaleźć się w zespole, a które wymagają jeszcze dopracowania. Takie doświadczenia pozwalają trafniej określić swoje miejsce na zawodowej mapie niż suche wyniki z kolokwiów czy idealizowane wizje kariery promowane w Internecie.

Im szybciej dostrzeżesz braki, tym łatwiej znajdziesz sposób, aby je uzupełnić i wejść na rynek pracy z większą świadomością. Przykładowo, studentka zarządzania, wspierając dział marketingu w średniej firmie, zauważa, że ma trudność z wystąpieniami publicznymi podczas prezentacji wyników kampanii. To może być dobry moment, aby zaangażować się w koło naukowe, które organizuje debaty lub szkolenia z wystąpień publicznych. Student prawa zatrudniony jako asystent w kancelarii spostrzega, że choć świetnie zna przepisy, ma trudność z ich przełożeniem na język zrozumiały dla klienta. Taka sytuacja skłania go do pracy nad umiejętnością jasnego i klarownego formułowania myśli, a może je rozwijać np. pisząc artykuły popularnonaukowe na uczelnianą stronę lub prowadząc własny blog edukacyjny. Elastyczność w działaniu i gotowość do uczenia się od samego początku odgrywają dużą rolę w budowaniu zawodowej pewności siebie.

Jak pogodzić pracę, studia i życie?

Decyzja o równoczesnym studiowaniu i pracy zawodowej to śmiały krok, który wiąże się z dużą dawką autorefleksji. Ci, którzy wybierają ten sposób życia, codziennie balansują pomiędzy wymaganiami uczelni a obowiązkami służbowymi, nie rezygnując przy tym z chwil dla siebie i kontaktu z bliskimi. Umysł nieustannie przeskakuje między odmiennymi obszarami uwagi, od przygotowań do egzaminów, przez realizację zadań w miejscu pracy, po świadome dbanie o kondycję psychiczną i fizyczną. Taka codzienność wymaga szybkiej adaptacji do nowych sytuacji, umiejętności nadawania sprawom odpowiedniej rangi i zachowania wewnętrznego spokoju. Dzięki temu można nie tylko przejść przez ten wymagający czas w jednym kawałku, ale też zdobyć wiedzę, która procentuje na kolejnych etapach życia.

Skuteczne planowanie gwarancją sukcesu

Studenci łączący naukę z pracą zawodową codziennie wystawiają na próbę swoje zdolności organizacyjne i siłę psychiczną. Funkcjonowanie w takim trybie wymusza stałe przełączanie się między różnymi sferami życia oraz reagowanie na zmieniające się okoliczności bez czasu na regenerację. Pogodzenie obowiązków wymaga jasnego określania kolejności działań, konsekwentnego trzymania się planu oraz wypracowania własnego rytmu. Brak dyscypliny sprawia, że napięcie narasta, koncentracja słabnie, a terminy zaczynają wymykać się spod kontroli.

Zarządzanie czasem zaczyna się od przejrzystego zaplanowania dnia. Dobrym pomysłem jest rozpisanie godzin zajęć, dyżurów w pracy, momentów przeznaczonych na naukę, przemieszczanie się, odpoczynek oraz sprawy osobiste. W organizacji mogą pomóc zarówno tradycyjne metody, na przykład kalendarz ścienny czy notatnik, jak i elektroniczne aplikacje wspierające zarządzanie zadaniami. Zanim podejmiesz dokładne działania, poświęć chwilę na ocenę ważności poszczególnych spraw. Zastanów się, co wymaga twojego zaangażowania natychmiast, a co można bez szkody odłożyć lub powierzyć komuś innemu. Dobrym punktem wyjścia będzie zastosowanie macierzy Eisenhowera – narzędzia, które pomaga określić, które zadania należy wykonać w pierwszej kolejności, a które nie wymagają natychmiastowej reakcji. Taka selekcja ułatwia skupienie i pozwala przeznaczyć energię na te działania, które rzeczywiście domagają się twojej obecności tu i teraz.

Jak przygotować się na wszystko?

Strój studenta, który dzieli czas między naukę a obowiązki zawodowe, odgrywa większą rolę, niż mogłoby się z początku wydawać. Nie sprowadza się on wyłącznie do estetyki, liczy się także wygoda, swoboda ruchów i łatwość odnalezienia się w różnych momentach dnia. W codziennym rytmie przejść między salą wykładową a biurem dobrze odnajdują się ubrania w stylu smart-casual. Proste, dobrze skrojone spodnie, takie jak jeansy albo chinosy zestawione z gładką koszulą oraz narzuconym na nią kardiganem lub marynarką, pozwalają zachować równowagę między swobodą a profesjonalizmem. Taki ubiór nie rozprasza, nie ogranicza ruchów, a jednocześnie nie budzi wątpliwości w środowisku zawodowym.

Szczególną uwagę warto poświęcić butom – to one decydują o komforcie w dniu, który zaczyna się bladym świtem i kończy po zmroku. Buty powinny sprawdzać się zarówno w biegu między przystankiem a uczelnią, jak i podczas kilku godzin za biurkiem. Muszą być na tyle wygodne, aby nie potęgowały zmęczenia, a zarazem na tyle schludne, aby nie kłóciły się z zawodowym dress codem. Przemyślany ubiór to sprawa wyglądu, ale także sposób na zwiększenie pewności siebie i skupienia, niezależnie od tego, czy kolejna godzina upłynie na zajęciach, wideokonferencji czy przy realizacji projektów w siedzibie firmy.

Jak sprawnie zorganizować swój dzień?

Student godzący obowiązki na uczelni z pracą zawodową niejednokrotnie opuszcza dom o świcie i wraca dopiero późnym wieczorem. Taki rytm dnia wymaga nie tylko precyzyjnego planowania, ale również dobrze przemyślanej organizacji całej codziennej trasy – włącznie z wyborem sposobu poruszania się po mieście. Dobranie odpowiedniego środka transportu powinno uwzględniać nie tylko odległości między mieszkaniem, salą wykładową i miejscem zatrudnienia, lecz także aktualną sytuację na drogach. W cieplejsze dni i przy niewielkich dystansach rower staje się naturalnym wyborem. W sytuacjach, gdy punkty na mapie codzienności dzieli większa przestrzeń i liczy się szybkie przemieszczenie, prowadzenie auta zdecydowanie ułatwia zadanie. Rodzaj transportu ma też wpływ na to, jak wygląda dzień, zarówno pod względem czasu przejazdu, jak i rzeczy, które można zabrać ze sobą. Osoby mające do dyspozycji samochód mogą zostawić część bagażu w bagażniku i skorzystać z niego w dogodnej chwili. Natomiast ci, którzy korzystają z komunikacji miejskiej albo chodzą pieszo, muszą zaplanować zawartość plecaka lub torby w taki sposób, żeby zmieścić wszystkie potrzebne przedmioty – od zeszytów i podręczników, przez kanapki, aż po laptopa i buty na zmianę.

Wśród osób łączących naukę z pracą widać zróżnicowane podejście do doboru torby. Jedni stawiają na plecak, który sprawdza się przy pieszych wędrówkach i jeździe na rowerze, bo pozwala równomiernie rozłożyć ciężar i nie obciąża ramion. Inni wybierają torby na ramię lub bardziej eleganckie modele, które lepiej wpisują się w biurowy styl i łatwo mieszczą się pod fotelem w samochodzie. Szczególną popularność wśród studentów zyskuje torba na laptopa – pojemna, wygodna i wystarczająco funkcjonalna, by pomieścić wszystkie potrzebne rzeczy podczas dnia w biegu: komputer, dokumenty, ładowarkę, jedzenie oraz słuchawki. To wybór, który sprawdza się zarówno w kampusowych murach, jak i podczas zawodowych obowiązków.

Kiedy powinniśmy zwolnić?

Łączenie pracy zarobkowej z edukacją akademicką, choć powszechne wśród studentów, często prowadzi do przeciążenia, które potrafi obniżyć skuteczność działań zarówno w uczelnianych murach, jak i w miejscu zatrudnienia. Permanentny pośpiech, zbyt krótki sen oraz napięcie wynikające z odpowiedzialności za efekty mogą stopniowo osłabiać organizm na poziomie ciała, jak i umysłu. Przy tak intensywnym rytmie dnia ogromne znaczenie zyskuje umiejętność odzyskiwania równowagi. Regularne posiłki dobrane pod kątem wartości odżywczych, ruch wpisany w tygodniowy harmonogram, chwile wytchnienia oraz skuteczne sposoby wyciszenia organizmu sprzyjają utrzymaniu równowagi i pomagają zahamować rozwój objawów wypalenia zawodowego. Współistnienie wysiłku i odpoczynku nie tylko korzystnie wpływa na nastrój, lecz również umożliwia zachowanie wydolności i odporności w dłuższej perspektywie.

Gdy pojawia się uczucie znużenia, rosną trudności z utrzymaniem uwagi albo zadania zaczynają przytłaczać, nie należy tych objawów ignorować. To jasny sygnał, że powinniśmy zwolnić i przyjrzeć się własnym granicom. Reagując odpowiednio wcześnie, można zapobiec poważniejszym skutkom i odzyskać kontrolę nad codziennością.

Podsumowanie

Godzenie nauki na uczelni z obowiązkami zawodowymi, choć bywa wymagające, często stanowi etap intensywnego kształtowania umiejętności, które zostają z człowiekiem na długo. Aktywność zawodowa w trakcie studiów to znacznie więcej niż poszerzanie wiedzy i zdobywanie praktyki. To przestrzeń, w której rozwija się inicjatywa, kształtuje odpowiedzialność i wyostrza obraz przyszłej ścieżki zawodowej. Wchodzenie w rytm łączący teorię z rzeczywistością pracy zawodowej wzmacnia niezależność i uczy podejmowania samodzielnych decyzji. To także doskonałe ćwiczenie cierpliwości, konsekwencji i odporności – cech, które dojrzewają nie tyle w salach wykładowych, ile w codziennych sytuacjach, wymagających działania pod presją i radzenia sobie z codziennymi wyzwaniami.

 

Źródła:

 

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu. 

Autor: Joanna Ważny

 

Galeria

Pliki do pobrania

Certyfikat MusiQuE